-چرا امام رضا(ع) با اين كه مي دانستند انگور زهر آلود است، آن راتناول نمودند؟
-چرا در زمان امامت امام باقر و امام صادق ( عليهم السلام ) معارف شيعه شكوفا گرديد ؟
-پاسخ درباره تثلیث مسیحیت وایرادات وارد برآن چیست؟
-پاسخ درباره معیار تعیین محدوده آزادى بیان از دیدگاه اسلام چیست؟
-پاسخ درباره نظر اسلام درباره آزادی عقیدی چیست ؟
-پاسخ درباره اسلام به کیفیت بیشتر توجه داردیا به کمیت ؟
-پاسخ درباره بعدازظهور اسلام خطوط کلی برای روز موعود چگونه ترسیم شد ؟
-پاسخ درباره آیا اسلام با مقتضیات زمان هماهنگ است ؟
-پاسخ درباره آیا عقیده به ظهور منجی درهمه ادیان وجود دارد؟
-پاسخ درباره تفاوت مکتب تشیع واهل سنت درباره مهدی موعود چیست ؟
-نام پدر و مادر حضرت مريم چيست؟
(41937)
(41937)
-پيامبري كه پدر داشت امّا مادر نداشت , چه كسي بود؟
(16891)
(16891)
-در هنگام فاتحه خواندن حتماً بايد دعاي اللّهم اغفر للمؤمنين و المؤمنات و المسلمين و المسلمات را بگويند و بعد سوره حمد و توحيد را بخوانندّ آيا در غير اين صورت فاتحه خواندن درست نيست؟
(13945)
(13945)
-خوش صداترين پيامبر چه نام داشته است؟
(7994)
(7994)
-چرا خداوند به ابراهيم((عليه السلام)) لقب خليل الله را عطا كرد؟
(2955)
(2955)
-بعضي مي گويند: حضرت ابراهيم در روز سيزده بدر كه مردم به بيرون شهر رفته بودند, بت هارا شكست و مي گويند: درست نيست در اين روز به بيرون شهر برويم ; آيا اين گفته درست است ؟
(2865)
(2865)
-چرا نام پيامبر قوم لوط، لوط بوده ، مگر نه اين كه نام انبياي الهي با مسمي بوده و كامل و زيبا؟توضيح دهيد معنا و مفهوم لوط چيست؟
(2448)
(2448)
-چرا حضرت داوود با اين كه از پيامبران اولوالعزم نبود، داراي كتاب زبور بوده است؟
(2209)
(2209)
-سبطيان و قبطيان كيستند؟
(1693)
(1693)
-علت حرام و گناه بودن غيبت چيست؟ چرا دين اسلام بر اين موضوع حساس ميباشد و به شدت از آن نهي ميكند؟
(1660)
(1660)
-جدا نمودن آيين مقدس اسلام از سنتهاي باطل چگونه است؟
(0)
(0)
-آيين كامل چه آييني است؟ و چرا بعضي اديان نسبت به بعضي ديگر كاملترند؟
(0)
(0)
-آيا كساني كه به وجود آييني به نام اسلام پي برده اند ولي به آن معتقد نمي باشند، مستحق كيفرند؟
(0)
(0)
-مفهوم آزادي در اسلام چيست(0)
-اخباريين چه كساني اند؟
(0)
(0)
-1ـ چرا بين اديان الهي تفاوت وجوددارد درحالي كه خداوند تمام احكام را بر پيامبران نازل فرموده اند پس چرا تفاوت در نماز و روزه و ساير احكام وجود دارد؟(0)
-1ـ چرا به پيروان اديان الهي كافر مي گويند در حاليكه آنها نيز پيرو دين خداوند هستند ؟(0)
-2- چرا بعضي مردم مسيحي هستند ؟ با اين كه بيشتر جمعيت دنيا رامسلمانان تشكيل مي دهند ؟(0)
-آيا مسيحيان و يهوديان و ..... به بهشت مي ورند.؟ ( به نظر من اين با منطق جور در نمي آيد كه در اديان ديگر كسي مذهبي شناخته مي شود و به خاطر خدا كار نيك مي كند و به جهنم برود به خاطر اينكه دينش اسلام نبود )(0)
-پـيـغـمبر اسلام مي گويد : به آييني مبعوث شده ام كه عمل به آن براي همه سهل و آسان است اگر آسان بودن شريعت و آيين خوب است پس چرا در اقوام و مذاهب پيشين نبوده ؟(0)
-جدا نمودن آيين مقدس اسلام از سنتهاي باطل چگونه است؟
(0)
(0)
-آيين كامل چه آييني است؟ و چرا بعضي اديان نسبت به بعضي ديگر كاملترند؟
(0)
(0)
-آيا كساني كه به وجود آييني به نام اسلام پي برده اند ولي به آن معتقد نمي باشند، مستحق كيفرند؟
(0)
(0)
-مفهوم آزادي در اسلام چيست(0)
-اخباريين چه كساني اند؟
(0)
(0)
-1ـ چرا بين اديان الهي تفاوت وجوددارد درحالي كه خداوند تمام احكام را بر پيامبران نازل فرموده اند پس چرا تفاوت در نماز و روزه و ساير احكام وجود دارد؟(0)
-1ـ چرا به پيروان اديان الهي كافر مي گويند در حاليكه آنها نيز پيرو دين خداوند هستند ؟(0)
-2- چرا بعضي مردم مسيحي هستند ؟ با اين كه بيشتر جمعيت دنيا رامسلمانان تشكيل مي دهند ؟(0)
-آيا مسيحيان و يهوديان و ..... به بهشت مي ورند.؟ ( به نظر من اين با منطق جور در نمي آيد كه در اديان ديگر كسي مذهبي شناخته مي شود و به خاطر خدا كار نيك مي كند و به جهنم برود به خاطر اينكه دينش اسلام نبود )(0)
-پـيـغـمبر اسلام مي گويد : به آييني مبعوث شده ام كه عمل به آن براي همه سهل و آسان است اگر آسان بودن شريعت و آيين خوب است پس چرا در اقوام و مذاهب پيشين نبوده ؟(0)
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.
کد مطلب:29186 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:52
سير تاريخي پديد آمدن مذهب اباضيه به رهبري عبدالله بن اباض چگونه است؟
علي(ع) با خوارج كه آشوب بپا كردند و شمشير به روي مردم كشيدند، جنگيد. وقتي علي(ع) به ديدار حق شتافت معاويه بن ابي سفيان به جان خوارج افتاد و به خاطر جنايتهايي كه آنها مرتكب ميشدند، آنها را ريشه كن نمود. علي(ع) ازاين جنايتها در يكي از خطبههايش اين گونه ياد ميكند: « هرگز! سوگند به خدا آنها نطفههاي در صلب مردان و رحم زنانند. هر شاخي كه از آنها به در آيد بريده ميشود و سرانجام كارشان به دزدي و راهزني ميانجامد.» (رضي: نهجالبلاغه، خطبه60)
و امام(ع) به خوارج فرمود:
«پس از من، در آيندة نزديك ذلت جاويدان و شمشير برّان و جنگي كه ستمگران آن را شيوة خود قرار ميدهند، شما را فرا ميگيرد.» (همان، خطابة58)
در چنين دوران دشوار، مرد هوشمندي از بين آنها ظهور كرد. او دريافت كه اين رفتارهاي جنايتكارانه، آنهارا از چشم مردم مياندازد و به هدف نميرساند. اين مرد « ابو بلال مرداس بن حدير » بود. نقطة آغاز دعوت ابو بلال، نفي مسلك خونريزي و انكار روش خوارج نظير كشتار مخالفان و تعرض به مردم بود. او به پيروان خود دستورداد كه سلاح نكشند و هيچ مسلماني را نكشند، مگر آنكه با آنها شيوة خصمانهاي در پيش گيرند يا به جنگ آنها بيايند كه در اين صورت بايد سلاح را براي دفاع از خود در دست گيرند. بلاذري اين سخن را از او نقل كردهاست: « شميشر كشيدن و راهزني خطاي بس بزرگي است. ما با اين كار مخالفيم و شمشير نميكشيم و با كسي نميجنگيم مگر آنكه او با ما بجنگد.» (صالح احمد صوافي: الامام جابر بن زيدالمعاني /138 و آنچه كه از بلاذري نقل كرده در الانساب 5/94 آمدهاست.)
نويسندة مزبور تأييد ميكند كه سياست ميانهروي پس از شهادت امام علي(ع) به وجود آمدهاست و ميگويد:
اين شيوة (تندروي) خوارج، بعضي از طرفداران آنها را به طرف مخالفان سوق داد و از خوارج جدا كرد و بالاتر از آن آنهارا از منتقدان سرسخت خوارج گردانيد... اين گروه اندك ـ كه پس از تأييد خوارج، به شدت مخالف آنها شدندـ نظر جديدي غير از آن نظري كه همگان داشتند، پيداكردند. اينها عقيده داشتند كه علي هرچند در پذيرش تحكيم دچار خطا شد وبه درخواست آنها از كارش توبه نكرد ولي او همچنان مسلمان است. همين طور ساير اهل قبله تا وقتي كه شهادتين ميگويند همگي مسلمان هستند وجنگ با آنها و اسير گرفتن زنان آنها جايز نيست و مالشان غنيمت محسوب نميشود و جنگ آنها تنها وقتي كه آنها دست به تعدي دراز كنند و ستم روادارند، مجاز است آن هم به اندازهاي كه تجاوز را دفع و ستم را رفع نمايد (صالح بن احمد صوافي: الامام جابر بن زيد 105)
او ميگويد: خوارج پس از جنگ نهروان وحدت ويكپارچگي خود را از دست دادند وتفرقه آنها رافراگرفت وپريشاني بر آنها چيره گشت طوري كه يك عدّه به تندروي وانحراف از راه راست كشيده شدند. البته در بين آنها كساني بودند كه شيوة آنها را نميپسنديدند وچاره را در فاصله گرفتن از آنها كه به خوارج معروف شده بودند، ميديدند واعتقاد داشتند كه شمشيركشيدن به روي مردم شيوة اسلامي نيست. در رأس اين افرادـ كه قعده معروف شدندـ ابوبلال مرداس وديگر داعيان بعد از او كه بعدها به اباضيه معروف شدند، قرار داشتند (صالح بن احمد صوافي: الامام جابر بنزيد/131ـ132.)
عدّهاي از خوارج از اين بينش تأثير پذيرفتند. كار دعوت ابوبلال بالا گرفت ونشانههاي آن آشكار گشت. اما بني اميه كه نميخواستند يك قدرت ديگر در برابرشان وجود داشتهباشد، ابن زياد را پس از مرگ پدرش، زياد بن اميه حاكم (بصره) كردند و او هم بر تمامي خوارج اعم از تندرو و ميانهرو، سخت گرفت و ابو بلال مرداس بن حدير را در منقطهاي كه از بصره فاصله زيادي داشت از بين برد (در اوائل خلافت يزيد در منطقه آسك نزديك اهواز در سال 60 هجري به قتل رسيد.) همچنين برادر او عروه بن اديه را (او همان كسي است كه پس از قرار دادن تحكيم، شمشير به روي اشعث ) را در بصره به قتل رساند، ابتدا دستهايش را قطع كرد و سپس او را كشت.
كارگزارن بني اميه در بصره سياست خشونت و فشار و تبعيد و قتل عليه معارضان خود را به كار گرفتند و جماعت قعده نيز از اين سياست به دور نماندند. عليرغم آنكه اين گروه شيوه تندروانه و دشمن ستيزانة خوارج را در پيش نگرفتهبودند و امنيت مردم را سلب نكردهبودند و به روي دولت شمشير نكشيدهبودند، با اين همه كارگزاران بني اميه در عراق از ترس تبليغ آنها كه در بين مردم جا بازكردهبود و براي آنكه حادثه را قبل از وقوع علاج كنند و نفاق را قبل از ريشه گرفتن بركنند بر آنان سخت گرفتند.
در برابر اين سركوبيها، قعده سياست پنهانكاري و كتمان را در پيش گرفتند و بر همين شيوه باقي ماندند (جز در دوران انقلاب ابن زبير) تا آنكه دوران حجاج بن يوسف فرارسيد و او كساني را كه مخالف به نظر ميرسيدند سركوب نمود (دكتر رجب محمد عبدالحليم: الاباضيه في مصر و المغرب/ 32ـ33).
پس از آنكه عبدالله بن زبير عليه عاملان يزيد خروج كرد و حجاز و عراق را به تصرف خود در آورد، خوارج كه در رأس آنها نافع بن ازرق، عبدالله بن صفار و عبدالله بن اباض قرار داشتند گرد او جمع شدند.آنها خيال ميكردند كه در كنار ابن زبير به خواستههايشان ميرسند امام وقتي كه از عقيدة او دربارة عثمان واصحاب جمل آگاه شدند از دورش پراكنده شدند و مكه مكرمه را ترك گفتند.عدهاي به طرف بصره و عدهاي به طرف حضرموت رفتند.
دراين برهة حساس، بين ابن ازرق و عبدالله بن اباض اختلاف پديد آمد. اولي قيام و جنگ و كشتار مخالفان و به اسارت گرفتن زنان را برگزيد و دومي اين تندروي را نپذيرفت. اين حوادث در حدود سالهاي 64 تا 65 هجري اتفاق افتاد. اولي به خاطر تندروياش در ناحيه اهواز كشته شد و دومي در ساية ميانه روي و تقيه، به حياتش ادامه داد.
اينها همه نشان ميدهد كه عبدالله بن اباض مرد سالخورده و داعي توانمند و در سياست ميانهرو و سخنگوي گروه بوده است. بنابراين از نظر تاريخي نسبت اين مذهب به او به دليل مزبور و اينكه او پايهگذار اين مذهب و داعي نيرومند سياست اعتدال كه توسط ابو بلال بنيان نهاده شد بودهاست، به نظر قوي ميرسد.
و امام(ع) به خوارج فرمود:
«پس از من، در آيندة نزديك ذلت جاويدان و شمشير برّان و جنگي كه ستمگران آن را شيوة خود قرار ميدهند، شما را فرا ميگيرد.» (همان، خطابة58)
در چنين دوران دشوار، مرد هوشمندي از بين آنها ظهور كرد. او دريافت كه اين رفتارهاي جنايتكارانه، آنهارا از چشم مردم مياندازد و به هدف نميرساند. اين مرد « ابو بلال مرداس بن حدير » بود. نقطة آغاز دعوت ابو بلال، نفي مسلك خونريزي و انكار روش خوارج نظير كشتار مخالفان و تعرض به مردم بود. او به پيروان خود دستورداد كه سلاح نكشند و هيچ مسلماني را نكشند، مگر آنكه با آنها شيوة خصمانهاي در پيش گيرند يا به جنگ آنها بيايند كه در اين صورت بايد سلاح را براي دفاع از خود در دست گيرند. بلاذري اين سخن را از او نقل كردهاست: « شميشر كشيدن و راهزني خطاي بس بزرگي است. ما با اين كار مخالفيم و شمشير نميكشيم و با كسي نميجنگيم مگر آنكه او با ما بجنگد.» (صالح احمد صوافي: الامام جابر بن زيدالمعاني /138 و آنچه كه از بلاذري نقل كرده در الانساب 5/94 آمدهاست.)
نويسندة مزبور تأييد ميكند كه سياست ميانهروي پس از شهادت امام علي(ع) به وجود آمدهاست و ميگويد:
اين شيوة (تندروي) خوارج، بعضي از طرفداران آنها را به طرف مخالفان سوق داد و از خوارج جدا كرد و بالاتر از آن آنهارا از منتقدان سرسخت خوارج گردانيد... اين گروه اندك ـ كه پس از تأييد خوارج، به شدت مخالف آنها شدندـ نظر جديدي غير از آن نظري كه همگان داشتند، پيداكردند. اينها عقيده داشتند كه علي هرچند در پذيرش تحكيم دچار خطا شد وبه درخواست آنها از كارش توبه نكرد ولي او همچنان مسلمان است. همين طور ساير اهل قبله تا وقتي كه شهادتين ميگويند همگي مسلمان هستند وجنگ با آنها و اسير گرفتن زنان آنها جايز نيست و مالشان غنيمت محسوب نميشود و جنگ آنها تنها وقتي كه آنها دست به تعدي دراز كنند و ستم روادارند، مجاز است آن هم به اندازهاي كه تجاوز را دفع و ستم را رفع نمايد (صالح بن احمد صوافي: الامام جابر بن زيد 105)
او ميگويد: خوارج پس از جنگ نهروان وحدت ويكپارچگي خود را از دست دادند وتفرقه آنها رافراگرفت وپريشاني بر آنها چيره گشت طوري كه يك عدّه به تندروي وانحراف از راه راست كشيده شدند. البته در بين آنها كساني بودند كه شيوة آنها را نميپسنديدند وچاره را در فاصله گرفتن از آنها كه به خوارج معروف شده بودند، ميديدند واعتقاد داشتند كه شمشيركشيدن به روي مردم شيوة اسلامي نيست. در رأس اين افرادـ كه قعده معروف شدندـ ابوبلال مرداس وديگر داعيان بعد از او كه بعدها به اباضيه معروف شدند، قرار داشتند (صالح بن احمد صوافي: الامام جابر بنزيد/131ـ132.)
عدّهاي از خوارج از اين بينش تأثير پذيرفتند. كار دعوت ابوبلال بالا گرفت ونشانههاي آن آشكار گشت. اما بني اميه كه نميخواستند يك قدرت ديگر در برابرشان وجود داشتهباشد، ابن زياد را پس از مرگ پدرش، زياد بن اميه حاكم (بصره) كردند و او هم بر تمامي خوارج اعم از تندرو و ميانهرو، سخت گرفت و ابو بلال مرداس بن حدير را در منقطهاي كه از بصره فاصله زيادي داشت از بين برد (در اوائل خلافت يزيد در منطقه آسك نزديك اهواز در سال 60 هجري به قتل رسيد.) همچنين برادر او عروه بن اديه را (او همان كسي است كه پس از قرار دادن تحكيم، شمشير به روي اشعث ) را در بصره به قتل رساند، ابتدا دستهايش را قطع كرد و سپس او را كشت.
كارگزارن بني اميه در بصره سياست خشونت و فشار و تبعيد و قتل عليه معارضان خود را به كار گرفتند و جماعت قعده نيز از اين سياست به دور نماندند. عليرغم آنكه اين گروه شيوه تندروانه و دشمن ستيزانة خوارج را در پيش نگرفتهبودند و امنيت مردم را سلب نكردهبودند و به روي دولت شمشير نكشيدهبودند، با اين همه كارگزاران بني اميه در عراق از ترس تبليغ آنها كه در بين مردم جا بازكردهبود و براي آنكه حادثه را قبل از وقوع علاج كنند و نفاق را قبل از ريشه گرفتن بركنند بر آنان سخت گرفتند.
در برابر اين سركوبيها، قعده سياست پنهانكاري و كتمان را در پيش گرفتند و بر همين شيوه باقي ماندند (جز در دوران انقلاب ابن زبير) تا آنكه دوران حجاج بن يوسف فرارسيد و او كساني را كه مخالف به نظر ميرسيدند سركوب نمود (دكتر رجب محمد عبدالحليم: الاباضيه في مصر و المغرب/ 32ـ33).
پس از آنكه عبدالله بن زبير عليه عاملان يزيد خروج كرد و حجاز و عراق را به تصرف خود در آورد، خوارج كه در رأس آنها نافع بن ازرق، عبدالله بن صفار و عبدالله بن اباض قرار داشتند گرد او جمع شدند.آنها خيال ميكردند كه در كنار ابن زبير به خواستههايشان ميرسند امام وقتي كه از عقيدة او دربارة عثمان واصحاب جمل آگاه شدند از دورش پراكنده شدند و مكه مكرمه را ترك گفتند.عدهاي به طرف بصره و عدهاي به طرف حضرموت رفتند.
دراين برهة حساس، بين ابن ازرق و عبدالله بن اباض اختلاف پديد آمد. اولي قيام و جنگ و كشتار مخالفان و به اسارت گرفتن زنان را برگزيد و دومي اين تندروي را نپذيرفت. اين حوادث در حدود سالهاي 64 تا 65 هجري اتفاق افتاد. اولي به خاطر تندروياش در ناحيه اهواز كشته شد و دومي در ساية ميانه روي و تقيه، به حياتش ادامه داد.
اينها همه نشان ميدهد كه عبدالله بن اباض مرد سالخورده و داعي توانمند و در سياست ميانهرو و سخنگوي گروه بوده است. بنابراين از نظر تاريخي نسبت اين مذهب به او به دليل مزبور و اينكه او پايهگذار اين مذهب و داعي نيرومند سياست اعتدال كه توسط ابو بلال بنيان نهاده شد بودهاست، به نظر قوي ميرسد.
فرهنگ عقايد و مذاهب اسلامي ج 5
آية الله جعفر سبحاني
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.